قسمت دوم جواب:

9 - توسل به چهارده معصوم(ع) و آنها را بر پايه آيه شريفه "وابتغوا اليه الوسيله" وسيله و شفيع قرار دادن.

10 - غسل توبه نمايد، سپس با وضو چهار ركعت نماز بخواند در هر ركعت يك مرتبه سوره حمد و سه مرتبه توحيد و يك مرتبه سوره "الناس" و يك مرتبه "فلق" را بخوانيد. بعد از نماز هفتاد مرتبه استغفرالله ربي و اتوب اليه و بعد از هفت مرتبه "لا حول و لا قوة الا بالله العلي العظيم" سپس بگوييد: يا عزيز يا غفار اغفرلي ذنوبي و ذنوب جميع المؤمنين و المؤمنات فانه لا يغفر الذنوب الا انت."(15)
به اين ترتيب شخص در جاده دعا قرار ميگيرد و بايد مراقب باشد تا راه دعا را درست بپيمايد، و به بيراهه نرود. نشاني راه دعا را ذكر خواهيم كرد.

ب) موانع استجابت دعا:

امام علي(ع) ميفرمايد: -المعصية تمنع الاجابة؛(16) گناه مانع اجابت دعا است".
گناهان سه نوع تأثير منفي در دعا ميگذارند:

1 - لذت دعا و مناجات را سلب ميكنند.

انسان دعا ميكند، اما لذت نميبرد و رقت قلب پيدا نميكند.

2 - مانع استجابت دعا ميشوند.

3 - توفيق دعا كردن يا شركت نمودن در مجالس دعا را از انسان سلب ميكنند.
برخي از گناهان در عدم اجابت دعا تأثير بيشتر دارند كه در ذيل به نمونهاي از آنها اشاره ميكنيم.
امام سجاد(ع) فرمود: "گناهاني كه دعا را بازميگرداند و مانع استجابت ميشوند، عبارتند از: بددلي و سوءظن به مؤمنان و كارهاي آنان؛ طينت و دروني ناپاك داشتن؛ نفاق و دورويي با برادران و خواهران ايماني؛ عدم اطمينان به اجابت دعا؛ تأخير نمازهاي واجب (و نخواندن آن در اول وقت فضيلت) آن كه وقت آن بگذرد؛ بدزباني و فحاشي و اهانت كردن؛ نزديك نشدن به خدا به وسيله صدقه و كارهاي نيك". (17)

نيز فرمود: "از جمله گناهاني كه مانع استجابت دعا ميگردد، نافرماني و رنجاندن خاطر پدر و مادر است".(18)

در برخي از روايات، بداخلاقي سبب باز گرداندن دعا معرفي شده است.

علل عدم اجابت دعاها از ديدگاه اميرالمؤمنين(ع)

مردي به حضرت عرض كرد: خداوند ميفرمايد: "ادعوني استجب لكم" پس چرا ما دعا ميكنيم، ولي اجابت نميشود، حضرت فرمود: چون دلهاي شما در هشت مورد خيانت و بي وفايي كرد:

1 - خدا را شناختيد، ولي حقش را آن گونه كه بر شما واجب بود، ادا نكرديد. از اين رو آن معرفت به كار شما نيامد.

2 - به پيامبر خدا ايمان آورديد، ولي در عمل با سنت و روش او مخالفت كرديد، پس ثمره ايمان شما چه شد؟

3 - كتاب خدا (قرآن) را خوانديد، ولي در عمل با آن مخالفت كرديد.

4 - گفتيد ما از آتش دوزخ ميترسيم، ولي در همه حالات به واسطه گناهان خود به سوي جهنم ميرويد.
5 - گفتيد ما به بهشت تمايل و رغبت داريم، ولي كارهايي انجام ميدهيد كه شما را از بهشت دور ميسازد.

6 - نعمتهاي خدا را استفاده ميكنيد، ولي شكر و سپاس گزاري نميكند.

7 - خداوند فرمود: شيطان دشمن شما است، شما نيز او را دشمن گيريد.(19) شما به زبان او را لعن ميكنيد، ولي در عمل با او دوستي مينماييد و از او اطاعت ميكنيد.

8 - عيبهاي مردم را برابر ديدگانتان قرار داديد و عيبهاي خود را پشت سرانداختيد، در نتيجه كسي را ملامت ميكنيد كه خود به ملامت سزاوارتر از او هستيد.
با اين وضع چه دعايي از شما مستجاب گردد، در صورتي كه شما راهها و درهاي دعا را به روي خود بستهايد؟!
"پس تقوا پيشه كنيد؛ كارهايتان را اصلاح كنيد؛ امر به معروف و نهي از منكر كنيد تا خدا دعايتان را مستجاب كند.(20)