سوال:در مورد شكيات نماز به طور خلاصه توضيح دهيد. در چه مواردي بايد نماز احتياط و در چه مواردي سجده به جا آورد و كثير الشك كيست؟؟

نتيجه تحقيق نويسنده وبلاك راه فضيلت:

شكيات نماز 23 قِسْم است؛ هشت قسم آن شك هايي است كه نماز را باطل مي‌‌‌‌‌‌‌ كند و به شش قسم نبايد اعتنا كرد و نُه قسم صحيح است.
از بين هشت قسمي كه نماز را باطل مي‌ كند، به دو قسمت كه بيشتر مورد نياز است، اشاره مي‌ كنيم .
1- شك در شمار ركعت هاي نماز سه ركعتي،
2- شك در شمار ركعت هاي نماز دو ركعتي مثل نماز صبح و نماز مسافر. شك در نماز هاي مستحبي نماز را باطل نمي كند.
مواردي كه انسان نبايد به شكش اعتنا كند، شش قسم است:
1- شك در چيزي كه محلّ به جا آوردن آن گذشته باشد،
2- شك بعد از سلام،
3- شك بعد از گذشتن وقت نماز،
4- شك كسي كه كثير الشّك است،
5- شك امام جماعت يا مأموم،
6- شك در نماز هاي مستحبّي.
در نُه موردي كه شك در شمار ركعت هاي نماز هاي چهار ركعتي باشد، با شرايطي نماز صحيح است:
1- شك بين دو و سه در نماز چهار ركعتي. اگر شك بعد از اتمام سجدة دوم باشد، در اين صورت بنا را بر سه مي‌ گذارد و يك ركعت ديگر مي‌ خواند. بعد از سلام نماز يك ركعت نماز احتياط ايستاده يا دو ركعت نشسته مي‌ خواند.
2- شك بين دو و چهار بعد از اتمام سجدة دوم، كه بنا را بر چهار مي‌ گذارد و نماز را تمام مي‌ كند و بعد از نماز دو ركعت نماز احتياط ايستاده مي‌ خواند.
3- شك بين دو و سه و چهار ، كه بعد از اتمام دو سجده، بنا را بر چهار مي‌ گذارد و بعد از نماز دو ركعت نماز احتياط ايستاده و بعد دو ركعت نماز احتياط نشسته مي‌ خواند.
4- شك بين چهار و پنج ، كه بعد از اتمام دو سجده بنا را بر چهار مي‌ گذارد و نماز را تمام مي‌ كند و بعد از نماز دو سجده سهو به جا مي‌ آورد.
5- شك بين سه و چهار ، كه در هر جاي نماز باشد، بنا را بر چهار مي‌ گذارد و نماز را تمام مي‌ كند و بعد از نماز يك ركعت نماز احتياط ايستاده يا دو ركعت نشسته به جا مي‌ آورد.
6- شك بين چهار و پنج در حال ايستاده كه بايد بنشيند و تشهد بخواند و سلام دهد و يك ركعت نماز احتياط ايستاده يا دو ركعت نشسته به جا آورد.
7- شك بين سه وپنج در حال ايستاده كه بايد بنشيند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد و دو ركعت نماز احتياط ايستاده به جا آورد.
8- شك بين سه و چهار و پنج در حال ايستاده كه بايد بنشيند و تشهد بخواند وبعد از نماز دو ركعت نماز احتياط ايستاده و بعد دو ركعت نشسته به جا آورد.
9- شك بين پنج و شش در حال ايستاده كه بايد بنشيند و تشهد بخواند و نماز را سلام دهد و دو سجدة سهو به جا آورد.(1)

كثير الشك يعني كسي كه زياد شك مي كند، مثلاً اگر كسي در يك نماز سه مرتبه شك كند، يا در سه نماز پشت سر هم مثلاً در نماز صبح و ظهر و عصر شك كند، كثير الشك به شمار مي آيد. چنانچه زياد شك كردن او از غضب يا ترس يا پريشاني حواس نباشد، به شك خود اعتنا نكند."(1)
پي نوشت ها :
1.توضيح المسائل مراجع، ج1، ص 667