نظرات ياداشت لحظاتي با معشوق در كنار حضرت عزرائيل

+ جواب نويسنده به يك كاربر محترم

قسمت دوم پاسخ:

به گفته بسياري از دانشمندان و علماي دين، شخصيت حضرت اميرالمؤمنين آن قدر وسيع، بزرگ و همه جانبه است كه درك و فهم آن براي هركسي آسان نيست. حتي برخي از بزرگان هم درباره آن حضرت مطالعات عميق و گسترده اي انجام داده اند معتقدند كه شناخت علي(ع) به آساني امكان پذير نيست.
امام خميني(ره) كه حقيقتاً از عاشقان جدي حضرت اميرالمؤمنين(ع) است، درباره آن حضرت مي فرمايد: ?من درباره شخصيت حضرت امير چه مي توانم بگويم و كي چه مي تواند بگويد؟ ابعاد مختلفه اي كه اين شخصيت بزرگ دارد، به گفت وگوي ماها و به سنجش بشري درنمي آيد. كسي كه انسان كامل است و مظهر جميع اسماء و صفات حق تعالي است، ابعادش به حسب اسماء حق تعالي بايد هزار تا باشد و ما از عهده بيان حتي يكي اش نمي توانيم برآييم. اين شخصيت كه جامع تضاد است، امور متضاد در او جمع است، كسي نمي تواند در حول و حوش او سخن بگويد، تمام اسماء و صفات الهي در ظهور و در بروز، در دنيا و در عالم، با واسطه رسول اكرم(ص) در اين شخصيت ظهور كرده است و ابعادي كه از او مخفي است، بيشتر از آن ابعادي است كه از او ظاهر است. همين ابعادي هم كه دست بشر به آن رسيده است و مي رسد، در يك مردي، در يك شخصيتي جمع شده است، جهات متناقض، جهات متضاد، انساني كه در حال اين كه زاهد و بزرگترين زاهد است، جنگجو و بزرگترين جنگجوست در دفاع از اسلام، اينها در افراد عادي جمع نمي شود. آن كه زاهد است به حسب افراد عادي جنگجو نيست، آن كه جنگجوست زاهد نيست. در عين حالي كه در معيشت آن طور زهد مي كردند و آن طور در خوراك و در آن طور چيزها به حداقل قناعت مي كردند، قدرت بازو داشتند، آن قدرت بازو را و اين همه جزو اموري است كه جمعش، جمع متضادين است. در عين حالي كه داراي علوم متعدده و داراي علوم معنويه و روحانيه و ساير علوم اسلامي است، در عين حال مي بينيم كه در هر رشته اي، مردمي كه اهل آن رشته اند او را از خودشان مي دانند، پهلوانان حضرت امير را از خودشان مي دانند، فلاسفه حضرت امير را از خودشان مي دانند، عرفا حضرت امير را از خودشان مي دانند، فقها حضرت امير را از خودشان مي دانند. هر قشري كه اهل يك رشته است، حضرت امير را از خودش مي داند و حضرت امير از همه است. داراي همه اوصاف است و داراي همه كمالات.?
انسان كامل
امام خميني مي افزايد: ?ما بايد پيرو يك چنين انسان كاملي باشيم كه در همه ابعاد، متخصصين براي ايشان تواضع مي كنند. در هر بعدي اگر كسي بخواهد مثل بزند، به ايشان مثل مي زند. در بعد زهد و علم، در بعد رحمت به مستضعفين و مستمندان، در بعد جنگ و شجاعت و خلاصه در همه ابعاد به ايشان مثل زده مي شود و در حقيقت يك موجود هزار بعدي است و ما بايد تابع يك همچو فردي باشيم، هرچند كه كسي نمي تواند حتي يك هزارم هم شبيه ايشان باشد، لاكن به آن اندازه اي كه مي توانيم بايد از ايشان تبعيت كنيم، از تعهدي كه به اسلام داشت و از اين كه همه چيزش را براي اسلام داد.?
حقيقت ناشناخته
بنيانگذار جمهوري اسلامي ايران در جاي ديگري از حضرت اميرالمؤمنين(ع) به عنوان حقيقت ناشناخته ياد مي كنند و مي فرمايند: ?دانشمندان بزرگ جهاني مي خواهند مولا اميرالمؤمنين را معرفي كنند و به ديگران بشناسانند يا كتاب نهج البلاغه را؟ ما با كدام مؤونه و با چه سرمايه اي مي خواهيم در اين وادي وارد شويم؟ درباره شخصيت علي بن ابيطالب، از حقيقت ناشناخته او صحبت كنيم، يا با شناخت محجوب و مهجور خود، اصلاً علي(ع) يك بشر ملكي و دنيايي است كه ملكيان از او سخن گويند يا يك موجود ملكوتي است كه ملكوتيان او را اندازه گيري كنند؟ اهل عرفان درباره او جز با سطح عرفاني خود و فلاسفه و الهيون جز با علوم محدوده خود با چه ابزاري مي خواهند به معرفي او بنشينند؟ تا چه حد او را شناخته اند تا ما مهجوران را آگاه كنند؟ دانشمندان و اهل فضيلت و عارفان و اهل فلسفه با همه فضايل و با همه دانش ارجمندشان، آنچه از آن جلوه تام حق دريافت كرده اند، در حجاب وجود خود و در آينه محدود نفسانيت خويش است و مولا غير از آن است، پس اولي آن است كه از اين وادي بگذريم و بگوييم علي بن ابيطالب فقط بنده خدا بود، و اين بزرگترين شاخصه اوست كه مي توان از آن ياد كرد و پرورش يافته و تربيت شده پيامبر عظيم الشأن است و اين از بزرگترين افتخارات اوست.?
علي(ع) حقيقتي بر گونه اساطير
زنده ياد دكتر علي شريعتي جامعه شناس، محقق و انديمشند بزرگ ايران يكي از عاشقان بزرگ حضرت اميرالمؤمنين(ع) است. او درباره حضرت امير(به عنوان اسطوره بزرگ تاريخ بشريت) تحقيقات گوناگوني انجام داده است و همچون امام خميني(ره) معتقد است كه حضرت علي بن ابيطالب(ع) در همه ابعاد انساني اسطوره و بي نظير بوده و عالي ترين مرتبه استعدادهاي بشري كه حتي با هم در تضاد هستند را در يكجا جمع كرده است.
دكتر شريعتي معتقد است كه علي(ع) رب النوع انواع گوناگون عظمت ها، قداستها و زيبايي هاست.
وي مي گويد: ?علي(ع) نيازهايي كه در طول تاريخ، انسانها را به خلق نمونه هاي خيالي، به خلق الهه ها و رب النوع هاي فرضي مي كشانده، در تاريخ عيني اشباع مي كند. اين رب النوع ها به انسان نشان مي دادند كه هر احساسي و هر استعداد انساني تا اين حد مي تواند رشد كند و انسان هايي كه تا آن حد هيچ كدامشان نمي توانستند رشد كنند، اين را به عنوان يك سرمشق، يك چيزي كه بايد به آن برسيم، يك عظمت و درجه اي كه نمونه زندگي ما و وجهه نظر ما و مسير حيات و تكامل ما بايد باشد، به ما نشان مي دادند، علي(ع) در تاريخ نشان مي داده و نشان داده و از همه شگفت تر، همه استعداد هايي را كه ما ناچار در همه اساطير و در رب النوع هاي مختلف مي ديديم، در يك اندام عيني جمع كرده است.
در جنگ، خونريزي و بي باكي و نيرومندي شديدي را كه مانند يك رب النوع اساطيري مي جنگد نشان مي دهد كه نياز انسان را به قهرماني سيراب مي كند و در كوچه در برابر يك يتيم، چنان ضعيف و چنان لرزان و چنان پريشان مي شود كه رقيق ترين احساس يك مادر را به صورت اساطيري نشان مي دهد.
در مبارزه با دشمن چنان بي باكي و چنان خشونت به خرج مي دهد كه مظهر خشونت است و شمشيرش مظهر برندگي و مظهر خونريزي و مظهر بي رحمي نسبت به دشمن است و در داخل خانه از او نرمتر و از او صبورتر و از او پرگذشت تر ديده نمي شود. علي(ع) وقتي مي بيند اگر بخواهد براي احقاق حق خودش شمشير بكشد، مركز خلافت اسلامي و مركز قدرت اسلامي متلاشي مي شود، ناچار صبر مي كند، يك ربع قرن صبر مي كند و با شرايطي و در وضعي زندگي مي كند كه درست احساس زندگي پرومته در زنجير را در انسان به وجود مي آورد، اما به خاطر انسان اين زنجير را خودش براندامش مي پيچد.?
مفهوم ?امام?
دكتر شريعتي با بيان اين نكته كه حضرت علي(ع) ?امام? است، مي گويد: من از كلمه ?امام?، معني يك رهبر سياسي يا حتي اجتماعي يك جامعه را نمي فهمم، من از كلمه ?امام?، همان معني را مي فهمم كه انسانيت در طول تاريخ خودش براي داشتن نمونه هاي اعلاي فضائل انساني اي كه در عالم نبوده و نمي ديده و بدان نيازمند بوده، در ذهن خودش اين نمونه هاي عالي را مي ساخته و اين نمونه هاي عالي به عنوان سرمشق و الگو برايش وجود داشته و دوست مي داشته و مي پرستيده، به عنوان نمونه هاي اعلايي كه بالاتر از خاك و بالاتر از انسان هاي واقعي هستند.?
او مي افزايد: ?علي(ع) يك ?امام? است كه مي خواهد به تاريخ و انسان نشان دهد كه شما كه نيازمند به نمونه هاي اعلاي فضائل بي نقص، فضائل مطلق بوديد و بعد نمونه هاي اينها را در ذهنتان به عنوان قهرمانان برجسته مطلق مي ساختيد، براي اينكه سرمشق زندگي ايده آلتان باشد، من همه آن نمونه ها و همه آن فضائل را در يك فرد انساني محقق كرده ام. معني ?من كتاب ناطقم? اين است.?
به گفته شريعتي : ?علي (ع) نه تنها امام است، بلكه در طول تاريخ هيچ شخصيتي باز اين امتياز را نداشته كه يك خانواده امام است يعني خانواده اساطيري است، خانواده اي كه پدر علي(ع) است، مادر زهرا(س) است، پسر آن خانواده حسين(ع) است و دختر آن خانواده زينب(س) است.