سوال:از راه فطرت چگونه مى‏شود، به اثبات وجود خدا دست يافت؟

نتيجه تحقيق نويسنده وبلاك راه فضيلت :

براى اثبات تلازم فطرى بودن و صدق يك چيز راههاى مختلفى وجود دارد يكى از آن روشها كه برهان زيست شناختى ناميده مى‏شود اين است كه گرايشات درونى و ذاتى انسان ربط دهنده درون و عواطف انسان با جهان خارج و واقعيات عينى است يعنى اگر مثلا كسى احساس تشنگى و اشتياق به آب مى‏كند در متن واقع آبى وجود دارد كه شبيه جذبه مغناطيسى از درون انسان را به سمت خود فرا مى‏خواند از اين طريق مى‏توان قياسى اينچنين ترتيب داد:
1 ) خداشناسى و خداجويى فطرى و طبيعى است.
2 ) در برابر هر امر ذاتى طبيعى واقعيتى در خارج هست.
3 ) خدايى واقعى وجود دارد. شبيه چنين استدلالى از نظر فلسفى نيز وجود دارد زيرا گرايش و كشش از امور تعلقى و ذات اضافه طرفينى است و حقايق اضافى و نسبى تقومشان به طرفين نسبت و تعلق است و بدون آنها امكان وجود ندارند. در عرفان نيز استدلال مشابهى وجود دارد و گويند « عشق فعلى بدون معشوق فعلى محال است » سير اين استدلال همان ماهيت امور اضافى است كه بدون وجود عاشق و معشوق محال است. علاوه بر آنچه گذشت دلايل ديگرى نيز وجود دارد از جمله:
1) راه ديگر زيست شناختى،
2 ) برهان تنگناى شكاكيت. ضد شكاكيت كه بهترين بيانگر آن جويس مى‏باشد.
3 ) دليلى نيز كانت ارائه كرده كه جنبه دورى دارد و توسط ميل مورد نقادى قرار گرفت. براى آگاهى بيشتر ر. ك . به : خدا در فلسفه (ترجمه الهيات دايره المعارف فلسفى پل‏ادواردز) بهأالدين خرمشاهى، دروس كلام جديد مصطفى ملكيان‏