سوال:تربيت بر اساس فطرت جكونه است يعني كسي كه در اثر اشتباه هاتي فطرت خود را ناديده كرفته الان جكونه مي تواند گزشته را جبران كند

نتيجه تحقيق نويسنده وبلاك راه فضيلت:

دوست خوبم ممنون كه سوال خود را با وبلاك راه فضيلت در ميان گذاشتيد...اما جواب سوال شما:
آنچه موجب زدودن موانع فطرت مي شود, بعد از آگاهي و بيداري, عبارت است از: توبه, زهد, رياضت, مراقبه, محاسبه, تقواي الهي و ... . پيامبران الهي كه براي شكوفايي فطرت مبعوث مي شوند, نخست با تلاوت آيات الهي, انسان ها را بيدار مي كنند سپس با زدودن موانع, زمينه رشد و تكامل آنها را فراهم مي كنند, پس از آن، به انسان ها كتاب و حكمت مي آموزند: «يَتلوا عَليهم اياته و يُزكيهِم و يُعلمهم الكِتاب والحِكمة» آل عمران/164. انسان با آگاهي متوجه مي شود, خطر انحراف از فطرت چيست وقتي متوجه خطر شد در مرحله اول توبه مي كند و سعي مي كند توبه او خالص و نصوح باشد و با اين توبه هم, آثار فكر بد و اعمال آلوده گذشته را از بين ببرد و هم, با تلاش و كوشش, راه رشد را فراهم نمايد.
پس از آن كه انسان سالك توبه كرد و با توجه تام به سوي خدا بازگشت, بايد تلاش كند تا با حالت زهد و بي رغبتي به دنيا و با اعراض از شيطان كه موجبات فريفته شدن انسان را فراهم مي كند, دل را غبار روبي نموده آن را حرم محبت خدا قرار داده و به سلامت آن راه يابد؛ زيرا در عالم قيامت كساني بهره مند مي شوند كه از قلب سليم برخوردار باشند چنان كه قرآن فرمود: «يَوم لايَنفع مالٌ و لابَنون إِلا مَن أَتي الله بِقَلب سليم؛ شعراء/88 و 89. روز قيامت نه مال و نه فرزندان, هيچ كدام سودي ندارند, فقط كساني كه داراي قلب سليم هستند, طرفي مي بندند».
براي رسيدن به مقام زهد و بي رغبتي از هر چه غير محبت خداست نيازمند به رياضت و ورزش است, تا جان سالك ورزيده شود و جان ورزيده به بارگاه شهود حق بار مي يابد. چنان كه حضرت اميرالمؤمنين(ع) فرمود: «إِنَما هِي نَفسي أَروضها بالتقوي؛(نهج البلاغه, نامه 45) من نفس خود را با تقوا رياضت مي دهم». انساني كه با تقوا خود را رياضت داده, نفس سركش او رام شده و راه فرشته منشي را طي مي كند, قواي مادون او مطيع عقل عملي مي شود و فضايل را در زندگي فردي و جمعي پياده مي كند.
بعد از رياضت و تمرين براي رسيدن به مقام شهود بايد پيوسته مراقب خويشتن بود تا مبادا بيگانه به حريم دل راه يابد و زمينه هاي انحراف وي را فراهم نمايد. در كنار آن، لازم است از خود محاسبه به عمل آورد و ملاحظه كندآيا تمام كارهاي او در مسير حق است يا نه؟ قرآن كريم افزون بر دستور مراقبت و محاسبت, رعايت تقوا را لازم مي داند. چنان كه فرمود: «يا أَيها الَّذِين امَنوا اتَّقوا الله ولِتنظر نفس ما قَدَّمت لِغد واتقوا الله»حشر/18. در اين آيه كوتاه، قبل و بعد از محاسبه كلمه تقوا را مطرح كرده است. يعني انسان قبل از محاسبه كه مرحله مراقبه باشد بايد تقوا را رعايت كند, تا حسنات و سيئات را ملاحظه كند و حب نفس او را وادار به داوري به سود خود نكند.
حاصل آن كه: سالك، نخست بايد پرهيزكارانه مراقب باشد تا كار خلاف نكند.
ثانيا: پرهيزكارانه تمام افعال و اعمال جوارحي و جوانحي را ضبط نمايد و مراقب باشد تا چيزي از ياد او نرود.
ثالثا: پرهيزكارانه تمام آنها را جمع بندي كرده در داوري هرگز به سود نفس و زيان عقل راشيانه يا مرتشيانه حكم نكند.
رابعا: اگر در محاسبه خود را كامياب يافت شاكر باشد.
خامسا: طبق قضاي صحيح و داوري عادلانه اگر حسنات او بر سيئات او افزون بود توفيق چنين نعمتي را از خدا بداند و راه افزايش حسنه را ادامه دهد.
سادسا: اگر نتيجه قضاي عادلانه افزايش سيئات بود، فورا با توبه و انابه ترميم كند و مدام در طي چنين منازلي باشد.
آية الله جوادي آملي،تفسير موضوعي قرآن ج 12 (فطرت در قرآن)