قسمت دوم پاسخ:
ج ) با ژرف انديشي در برخي آيات؛ از جمله «قدر، آيه 4 و نبأ، آيه 38» اين نکته به دست مي آيد که ميان روح و ملائکه گونه اي پيوستگي وجود داشته حتي اصل و باطن آنها را تشکيل مي دهد، هر چند به دليل جدا ذکر شدن غير از ملائکه مي باشد.
4. حقيقت آن است که زمينه خودسازي شناخت چيستي خود بوده و آن چه در بدن مادي انسان دميده شده صورت تنزل يافته همين روح با ويژگي هاي برشمرده شده در رديف پيش مي باشد. اين موجود امري و الهي با آراستگي از هرگونه عيب و نقصان که در انسان دميده شده و ريشه و اصل او را تشکيل مي دهد هر چند در تنزل به دليل قرار گرفتن در بدن، تنزل يافته و به دليل فرو رفتگي در حجاب آن، ويژگي هاي وجوديش نيز زير پوشش جاي گرفته و گويي اين، آن نيست و چهره اصلي «روح خدا» يا حقيقت انسان بسيار جزئي و ناچيز مي باشد ولي معناي تنزل انسان از مرتبه نخستين و چهره اصلي به چهره نازل بعدي مبدل شده باشد، بلکه بدين معناست که، انسان در حيات دنيوي خود که در مرحله فروتري از وجود و کمالات وجودي قرار گرفته است، در همان حال از جايگاه نخستين و چهره اصلي بالاتري که در پشت حجاب هاست نيز برخوردار بوده و مرتبه دنيوي او جلوه و تابشي است در اصل و چهره اصلي او(5).
آنگاه او مي تواند با درنورديدن و پشت سر گذاشتن حجاب هايي که آن نور اصلي از آنها گذشته و به اين مرحله تنزل يافته رسيده است، به همان نور صاف و بي رنگ و پاک برسد. به ديگر سخن، انسان در فرآيند حرکتي «از خود» و «در خود» و «به سوي خود» تا «من» نخست و فرود آمده را کنار زده و به «من» بالاتري مي رسد و همين طور هر چه حجاب ها را کنار زده و کامل تر شود، به «من» بالاتر و بالاتري مي رسد و در نهايت هم، اصل خود را مي يابد که از نقطه آغاز سر زده و ميان او و نقطه مزبور، فاصله و حجابي نيست(6).


--------------------------
پي نوشت ها:
1. محمد تقي مصباح يزدي، آموزش عقايد (دوره کامل سه جلدي)، ص 355، چاپ هفتم، چاپ و نشر بين الملل، 1381 - آموزش فلسفه، ج 2، ص 167، چاپ و نشر بين الملل، 1382.
2. الميزان، ج 16، ص 252، مؤسسه الاعلمي.
3. محمد شجاعي، مقالات، ج 1، مباني نظريه تزکيه، ص 21، سروش 1364.
4. همان، ص 26.
5. همان، ص 35.
6. همان، ص 37.