قسمت دوم پاسخ:
نقش عبادت و ياد خدا
حقيقت عبادت تعظيم و طاعت خدا و چشم پوشى از غير اوست،بزرگترين فضيلت نفس ستايش مقام الوهيت و تقرب جستن بساحت قدس ربوبى است،عبادت اگر با شرايط خاص خود انجام شود مقام بسيار بزرگ و افتخار آميزى است چنانكه از پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله بوسيله كلمه عبد تجليل شده و قبل از عنوان رسالت عبوديت او قيد گرديده است: اشهد ان محمدا عبده و رسوله.
براى سير مراتب كمال بهترين وسيله پيشرفت،تهذيب و تزكيه نفس است كه راه عملى آن با عبادت حقيقى صورت ميگيرد.انجام عبادت تنها براى رفع تكليف نيست بلكه وسيله نمو عقل،و موجب تعديل و تنظيم قواى وجودى است كه نفس را از آلودگيهاى مادى باز ميدارد،بهترين وجه عبادت انجام امرى است كه بدون ريا و سمعه بوده و صرفا براى خدا باشد و در اين شرايط است كه صفت تقوى ظهور ميكند و بدون آن انجام عبادات مقبول نيفتد.
تقوى و ورع انحراف از جهان مادى و فانى بوده و توجه بعالم روحانيت و بقاء است و ايماني كه بزيور تقوى آراسته شود ايمان حقيقى است و در اثر اخلاص در عبادات،شخص را بمرحله يقين ميرساند.
. دراهميت عبادت ، همين بس که آفرينش هستي و بعثت پيامبران ( عالم تکوين و تشريع )براي عبادت بوده است . خداوند مي فرمايد و ما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون هدف آفرينش هستي و جن و انس ، عبادت خداوند است . ذاريات ، آيه 56
کارنامه همه انبياء و رسالت آنان نيز ، دعوت مردم به پرستش خداوند بوده است : و لقد بعثنا في کل امه رسولا ان اعبدوا الله و اجتنبوا الطاغوت و به تحقيق در هر امتي رسولي فرستاديم تا به مردمان ابلاغ نمايند كه تنها خداي را بپرستيد و از طاغوت اجتناب تماييد. نحل ، آيه، 36
جهان به كام من اكنون شود كه دور زمان
مرا به بندگى خواجه ء جهان انداخت
روشن است که خداي متعال ، نيازي به عبادت ما ندارد و اين دعوت تماما براي ساخت انساني ما، برنامه ريزي شده است . انسان از طريق عبادت وياد خدا به خصوص نماز ، دعا ، تلاوت قرآن و روزه، اولا در حفظ خويش از آفات روزگار و سپس در جهت كمال در انسانيت توانا خواهد شد.
خداوند در قرآن كريم تصريح كرده است كه مراد از ذكر الهى، نماز است. اَقِم الصلاة لذكرى «نماز را بپا دار تا به ياد من باشى»(1). و در آيه ديگر مىفرمايد: ولذكر الله أكبر «نماز بزرگترين ذكر الهى است»(2).
اينكه نماز را برترين مصداق ذكر خدا ياد كرده شايد بدين جهت باشد كه در حال قيام به نماز، نفس آدمى در اثر توجه به مبدأ اعلى و خالق يكتا از اضطراب درونى دور شده و سختىها و ناملايمات را از ياد مىبرد. و شايد وجه كمك گرفتن از نماز در آيه استعينوا بالصبر والصلاة «يعنى از صبر و نماز استعانت بجوئيد. در تقويت پايداري انسان در برابر گناه و آلودگي محيط باشد .
شكي نسيت كه نماز، انسان را از اعمال زشت باز مىدارد و در قرآن و سنّت، عامل دورى انسان از فحشا و منكرات معرفي شده است. قرآن مىفرمايد: اِنّ الصلاةَ تنهى عنِ الفحشاء والمنكر «همانا نماز از فحشا و زشتى دور مىكند.
و در مورد روزه امام صادق ( عليه‏السلام) فرمود كه پيامبر (صلى الله عليه و آله) فرموده است: الصوم جنة، اى سترة من آفات الدنيا، و حجاب من عذاب الاخرة فاذا صمت فانولصومك كف النفس عن الشهوات، و قطع الهمة عن خطوات الشيطان الي آخر
يعنى روزه ستر و حجاب است روزه‏دار را از آفات دنيا و حجاب و مانع است عذاب آخرت را از او، پس هر گاه خواستى روزه باشى از روزه‏داريت قصد كن نگهدارى و بازداشتن نفست را از كل شهوات و خواهشهاى نفسانى (مثل فحش گفتن و مجادله و قسم دروغ و. . . ) زيرا ارتكاب اين گناهان در روزه موجب نقصان ثواب روزه و باعث‏حرمان از قبول آن است.
اينگونه آيات و روايات و آموزه هاي فراوان ديگري كه در دين وجود دارد، همه حاكي از نقش بي بديل عبادت در پاكي و حفظ نفس در مقابل آلودگي هاي محيط است . با استفاده بهينه از اين روشها، هر كس قادر خواهد بود كه خويشتن خويش را در بدترين شرايط، از مفاسد اجتماعي حفظ نمايد.