مساله ای که امروزه خیلی بر سر زبانهاست و در جامعه زیاد مطرح می شود مساله آزادی می باشد.امروزه هر کسی در شرایط خاص از این مساله به نفع خودش استفاده می کند،دزد،دزدی می کند و با خود این گونه تفسیر می کند که آزادی است،برخی از زنان و دختران چادر از سر بیرون کرده اند و مانند عروسک ها در کوچه و خیابان ها می چرخند و اگر کسی هم بخواهد تذکر بدهد می گویند آزادی هست،و ...سوالی که مطرح می شود این است که:آیا واقعا انسان آزاد است؟
در روایت بسیار زیبایی از امیر المومنین این گونه نقل شده است که حضرت فرمودند:
اى مردم! از حضرت آدم علیه السلام غلام و کنیزى خلق نشده،بلکه تمام مردم آزاد هستند!«1»
طبق این روایت، همه مردم آزادند و اساس آفرینش انسان و فرزندان آدم بر حریّت و آزادى بوده است و هیچ کسی حق از بین بردن آزادی دیگران را ندارد.
اما سوال دوم این است که چه نوع آزادی مطلوب است؟
1:آزادى مطلق؛این نوع آزادى فقط در دل جنگل‏ ها و در بین حیوانات وحشى پیدا مى‏ شود و بس.در چنین مکان ‏هایى هر کسى هر کار بخواهد مى‏ کند.و روشن است که هیچ کسى مدافع چنین آزادى نیست همان طور که جامعه شناس غربی «انوره دو بالزاک» می گوید:آزادى مطلق موجب خودکشى ملت‏ ها است«2»
2: آزادى در محدوده قوانین بشرى که دائماً دست خوش تغییر و تفسیر است؛کسانى که معتقد به دین نیستند،ولى قانون را قبول دارند آزادى آن‏ ها باید در چارچوبه قانون باشد و واضح است که قانون تضادّى با آزادى ندارد،بلکه محافظ آن است همان گونه که دانشمند غربی «شارل منتسکیو» در این مورد می گوید:آزادى آن است که انسان حق داشته باشد هر کارى که قانون اجازه مى ‏دهد بکند و آن چه قانون منع کرده به انجام آن مأمور نگردد«3»
3: آزادى در محدوده ارزش‏ هاى الهى؛آزادى پیروان مکاتب الهى در چارچوبه ارزش ‏هاى دینى است،آن‏ ها هرگز اجازه نمى‏ دهند که به نام آزادى به حریم این ارزش ‏هاى والاى الهى و انسانى تجاوز شود.کسانی که دل به دستورات الهی بسته اند و بندگی خدا را انتخاب کرده اند آزاد هستند و کسانی که طناب شهوت های زود گذر دنیایی به گردن خود آویخته اند و خیال می کنند آزاد هستند،در و اقع این ها آزادی خود را به این شهوات زود گذر دنیا فرخته اند همان گونه که امیر المومین می فرماید:
دنیا خانه‏ اى است که از آن بگذرند،نه جایى که در آن به سر برند،و مردم در آن دو گونه ‏اند:یکى آن که خود را فروخت و خویش را به تباهى انداخت،و دیگرى که خود را خرید و آزاد ساخت«4»
            

منابع:
1: «ایُّهَا النَّاسُ انَّ آدَمَ لَمْ یَلِدْ عَبْداً وَ لا امَةً وَ انَّ النَّاسَ کُلُّهُمْ احْرار«میزان الحکمة، حدیث 3556»
2:چرم ساغرى، ص 88
3:روح القوانین، ص 216
4: الدُّنْیَا دَارُ مَمَرٍّ لَا دَارُ مَقَرٍّ وَ النَّاسُ فِیهَا رَجُلَانِ رَجُلٌ بَاعَ فِیهَا نَفْسَهُ فَأَوْبَقَهَا وَ رَجُلٌ ابْتَاعَ نَفْسَهُ فَأَعْتَقَهَ«نهج البلاغه ص 493»