امشب که این مطلب را می نویسم دلم غمگین است،غم شهادت مظلومانه پنجمین اختر تابناک امامت و رهبری امت،با خود گفتم چه خوب است ادامه صحبت های قبلی را از سخنان زیبای این امام بزرگوار انتخاب کنم:
سخنان امام باقر علیه السلام در مورد استغفار:
1:استغفار بعد از نماز واجب بسیار موثر است:نماز رابطه انسان با خدا و مایه صفاى روح و پاکى دل و پیدایش روح تقوى و تربیت انسان و پرهیز از گناهان است،چقدر زیباست وقتی که انسان نمازش به پایان رسید،دست به درگاه الهی بلند کرده و از گناهانی که انجام داده است استغفار نماید،استغفار کردن در چنین لحظاتی بسیار موثر می باشد همان گونه که از امام باقر علیه السلام نقل شده است که حضرت فرمودند:
هر که دنبال نماز واجب پیش از آن که دو پاى خود را تا کند سه بار بگوید:استغفر الله الذى لا اله الا هو الحى القیوم ذوالجلال و الاکرام و اتوب الیه«آمرزش مى خواهم از خدایى که نیست شایسته ستایشى جز او،زنده و پاینده است ،صاحب جلالت و اکرام است،و به او باز گردم»،خداوند عزوجل گناهانش را بیامرزد،گرچه مانند کف دریا باشند«1»
2:امام باقر علیه السلام از زبان حضرت آدم علیه السلام نقل می کند:آدم علیه السلام عرض کرد:پروردگارا! شیطان را بر من سلطه بخشیدى،و او را چون خون که در بدنم جارى است بر من چیرگى دادى ؛پس مرا نیز چیزى عنایت فرما!
خداوند فرمود:تو را چنین نعمتى بخشم که چون کسى از فرزندانت ،تصمیم بر انجام گناهى بگیرد و آن را انجام ندهد،بر او نوشته نشود،و چون آن را انجام بدهد تنها یک گناه بر او نوشته شود، و چون تصمیم بر انجام عملى نیک بگیرد،چنانچه به انجامش نرساند،حسنه اش برایش نوشته شود،و چون به انجامش رساند،ده حسنه برایش نوشته شود.
آدم عرض کرد: پروردگارا! مرا بیشتر عنایت فرما!
خداوند فرمود:سفره توبه را تا هنگامى که نفس به گلو برسد،برایشان گسترم .
آدم علیه السلام عرض کرد:پروردگارا! مرا کافى است«2»
3:استغفار بعد از نماز صبح نیز سفارش شده است:هنگامی که پرده تاریک شب یواش یواش کنار می رود و بندگان خدا از خواب بیدار می شوند و به نماز صبح می ایستند و لحظاتی خود را در این چشمه ذلال شستشو می دهند،دل در این لحظه آماده پرواز است ولی گناهان مانع می شوند،اگر لبان به استغفار باز شود غبار گناه را می شوید و دل انسان را خدایی می کند،استغفار در چنین لحظاتی بسیار موثر می باشد،همان گونه که امام باقر علیه السلام می فرماید:
کسى که پس از نماز صبح هفتاد بار استغفار کند،خداوند او را مى آمرزد هر چند که در آن روز هفتاد هزار گناه کرده باشد«به گناهان بیشمارى آلوده شده باشد»و کسى که بیش از هفتاد هزار گناه از او سر بزند«نشانه عاقبت به»خیرى در او نخواهد بود«3»
منابع:
1:قال ابی جعفر علیه السلام:مَنْ قَالَ فِی دُبُرِ صَلَاةِ الْفَرِیضَةِ قَبْلَ أَنْ یثْنِی رِجْلَیهِ أَسْتَغْفِرُ اللَّهَ الَّذِی لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَی الْقَیومُ ذُو الْجَلَالِ وَ الْإِکرَامِ وَ أَتُوبُ إِلَیهِ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ غَفَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ ذُنُوبَهُ وَ لَوْ کانَتْ مِثْلَ زَبَدِ (کف دریا) الْبَحْرِ«کافى، ج 2 ص 521»
2:عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ إِنَّ آدَمَ ع قَالَ یَا رَبِّ سَلَّطْتَ عَلَیَّ الشَّیْطَانَ وَ أَجْرَیْتَهُ مِنِّی مَجْرَى الدَّمِ فَاجْعَلْ لِی شَیْئاً فَقَالَ یَا آدَمُ جَعَلْتُ لَکَ أَنَّ مَنْ هَمَّ مِنْ ذُرِّیَّتِکَ بِسَیِّئَةٍ لَمْ تُکْتَبْ عَلَیْهِ فَإِنْ عَمِلَهَا کُتِبَتْ عَلَیْهِ سَیِّئَةٌ وَ مَنْ هَمَّ مِنْهُمْ بِحَسَنَةٍ فَإِنْ لَمْ یَعْمَلْهَا کُتِبَتْ لَهُ حَسَنَةٌ فَإِنْ هُوَ عَمِلَهَا کُتِبَتْ لَهُ عَشْراً قَالَ یَا رَبِّ زِدْنِی قَالَ جَعَلْتُ لَکَ أَنَّ مَنْ عَمِلَ مِنْهُمْ سَیِّئَةً ثُمَّ اسْتَغْفَرَ لَهُ غَفَرْتُ لَهُ قَالَ یَا رَبِّ زِدْنِی قَالَ جَعَلْتُ لَهُمُ التَّوْبَةَ أَوْ قَالَ بَسَطْتُ لَهُمُ التَّوْبَةَ حَتَّى تَبْلُغَ النَّفْسُ هَذِهِ قَالَ یَا رَبِّ حَسْبِی«اصول کافى ، ج 4، کتاب الایمان و الکفى ، باب فى ما اعطى الله عز و جل آدم علیه السلام وقت التوبه ، حدیث اول ص 440»
3::َنْ أَبِی جَعْفَرٍ ع قَالَ مَنِ اسْتَغْفَرَ اللَّهَ بَعْدَ صَلَاةِ الْفَجْرِ سَبْعِینَ مَرَّةً غَفَرَ اللَّهُ لَهُ وَ لَوْ عَمِلَ ذَلِکَ الْیَوْمَ أَکْثَرَ مِنْ سَبْعِینَ أَلْفَ ذَنْبٍ وَ مَنْ عَمِلَ أَکْثَرَ مِنْ سَبْعِینَ أَلْفَ ذَنْبٍ فَلَا خَیْرَ فِیه«واب الأعمال و عقاب الأعمال ص 165»