گل های زیبا،درختان سر به فلک کشیده،چمن زار ها،درختان میوه،محصولات کشاورزی،..اگر آب باران به آن ها نرسد پژمرده می شوند و به مرور زمان از بین می روند،عقل و شخصیت انسان نیز اگر با ادب همراه نباشد مانند گل ها و درختان و...پژمرده می شود،این ادب است که انسان را زیبا و خوشبو و پر ثمر می سازد همان گونه که امیر المومنین در این خصوص می فرمایند:
صاحبان عقل ها محتاج به آموختن آداب و به کاربردن آن هستد و بدون آن عقل ها پژمرده و فاسد می گردد همان گونه که محصولات کشاورزی بدون آب باران پژمرده می شوند«1»
سوال:چگونه خانواده یا جامعه ای با ادب داشته باشیم:
پاسخ:
1:اول از خودمان شروع کنیم:چند روز پیش منزل شخصی مهمان بودم،میزبان سر صحبت و درد دل را باز کرد،او می گفت:فرزندم مدتی است که ادب را رعایت نمی کند،او حرف های زشت می زند،از غذای جلوی مهمان بر می دارد و ...مدتی به صحبت ادامه دادیم و این بچه در ضمن صحبت های ما اذیت می کرد و پدرش چند بار به او تذکر داد ولی فایده نداشت تا بلاخره کاسه صبرس لبریز شد و با عصبانیت به او گفت فلان فلان شد«فحش داد»...من فکر می کنم این پدر اگر بخواهد فرزند با ادبی داشته باشد باید اول از خودش شروع کند و اصلا همه ما باید از خودمان شروع کنیم تا جامعه با ادبی داشته باشیم همان گونه که مولای متقیان می فرماید:
با فضیلت ترین تربیت ها آن است که از خودت شروع کنی**در ادب کردن تو نسبت به خویشتن،همین تو را بس که آن چه را ازدیگرى ناپسند مى بینى از آن پرهیز کنى«2»
2:دیگران را با ادب خود ادب کنیم:معمولا دیده می شود که وقتی دو نفر با هم دعوا می کنند به هم فحش می دهند و در واقع می خواهند با فحش دادن به دیگری بفهمانند که فحش دادن بد می باشد،ولی این راه درست نیست!!بلکه در همه موارد باید با ادب خوب دیگران را نیز به ادب و رفتار خوب دعوت نمود همان گونه که امیر المومنین علیه السلام می فرماید:
بد کردار را با عمل نیک خود اصلاح کن و با گفتار خوبت به راه خیر هدایت نما،**برادرت را با نیکویی به او سرزنش کن و بدی او را با هدیه دادن به اوپاسخ بده«3»
جهت دیدن تصویر با کیفیت بهتر اینجا را کلیک کنید
منابع:
1:إِنَّ بِذَوِی الْعُقُولِ مِنَ الْحَاجَةِ إِلَى الْأَدَبِ کَمَا یَظْمَأُ الزَّرْعُ إِلَى الْمَطَر«غرر الحکم روایت شماره 406»
2:فْضَلُ الْأَدَبِ مَا بَدَأْتَ بِهِ نَفْسَک«غرر الحکم روایت شماره 5077» کَفَاکَ أَدَباً لِنَفْسِکَ اجْتِنَابُ مَا تَکْرَهُهُ مِنْ غَیْرِ«نهج البلاغه ص 548»
3: أَصْلِحِ الْمُسِیءَ بِحُسْنِ فِعَالِکَ وَ دُلَّ عَلَى الْخَیْرِ بِجَمِیلِ مَقَالِک«غرر الحکم ص 255»عَاتِبْ أَخَاک بِالْإِحْسَانِ إِلَیهِ وَ ارْدُدْ شَرَّهُ بِالْإِنْعَامِ عَلَیهِ«نهج البلاغه، حکمت 158»