سوال: دوست دارم انواع ایمان و انگیزه‌های اشخاص از مومن دانستن خودشان را بدانم، چون واقعا زمانه سختی شده است و برخی می‌خواهند با مومن جلوه دادن خود از دیگران سوء استفاده کنند.
پاسخ: از این که سوال خود را با وبلاک راه فضیلت در میان گذاشتید از شما سپاسگزارم امیدوارم که همگی در شناخت ایمان و در نتیجه مومن واقعی موفق باشیم.
انواع ایمان به خدا:
1: ایمان به خاطر حق: ایمانی است که فرد خدا را شناخته و با تمام وجود او را پذیرفته است و اگر همه دنیا بخواهند او را از این عقیده برگردانند موفق نخواهند شد، این همان ایمان واقعی و نجات بخشی است که خداوند انسان‌ها را با ذکر مثال‌ها و ماجراهایی به آن فرا خوانده است، مانند ساحران زمان حضرت موسی «علیه‌السلام» وقتی که معجزه حضرت را مشاهده کردند و فهمیدند که حضرت از قدرتی مافوق بشری برخوردار است، به خدای حضرت موسی ایمان آوردند، در این موقع بود که فرعون ساحران را به شدیدترین مجازات‌ها تهدید کرد که خداوند این گونه تهدید فرعون را بیان میکند:
« قالَ آمَنْتُمْ لَهُ قَبْلَ أَنْ آذَنَ لَکُمْ إِنَّهُ لَکَبیرُکُمُ الَّذی عَلَّمَکُمُ السِّحْرَ فَلَسَوْفَ تَعْلَمُونَ لَأُقَطِّعَنَّ أَیْدِیَکُمْ وَ أَرْجُلَکُمْ مِنْ خِلافٍ وَ لَأُصَلِّبَنَّکُمْ أَجْمَعینَ" [سوره شعراء آیه 49] فرعون گفت: آیا پیش از این که به شما اجازه دهم به او ایمان آوردید؟! مسلّماً او بزرگ و استاد شماست که به شما سحر آموخته و این یک توطئه است! امّا بزودى خواهید دانست! دست ها و پاهاى شما را بعکس یکدیگر قطع مى کنم، و همه شما را به دار مى‌آویزم»
بله ساحران یک لحظه پیش، و مؤمنان این لحظه، آن چنان قلبشان به نور ایمان روشن شده بود و در آتش عشق خدا داغ گشته بودند که این تهدید فرعون را در حضور جمعیت به طرز بسیار قاطعى پاسخ گفتند و نقشه شیطانى او را نقش بر آب کردند. و گفتند:
«قالُوا لا ضَیْرَ إِنَّا إِلى رَبِّنا مُنْقَلِبُونَ" [سوره شعراء آیه 51] مهمّ نیست، هر کارى از دستت ساخته است بکن! ما بسوى پروردگارمان بازمىگردیم»
2: ایمان به خاطر منفعت: افرادی که خدا فقط لقلقه زبانشان است و تا جایی که از گفتن نام خدا برایشان منفعتی ایجاد شود از آن استفاده می‌کنند، و هر گاه منافعشان به خطر بیفتد از آن بیزاری می‌جویند، خلاصه این‌که این گونه افراد ا ایمان قلبى‌شان بسیار سطحى و ضعیف است، به طوری که اگر دنیا به آنها رو کند و نفع و خیرى به آنان برسد حالت اطمینان پیدا مىکنند! و آن را دلیل بر حقانیت و حضور خدا و دین خدا مىگیرند، اما اگر به وسیله گرفتاری‌ها و پریشانى و سلب نعمت مورد آزمایش قرار گیرند دگرگون مى‌شوند و به کفر رو مىآورند، گویى آنها دین و ایمان را به عنوان یک وسیله نیل به مادیات پذیرفتهاند که اگر این هدف تامین شد دین را حق مى دانند و گرنه بى اساس می‌دانند همان گونه که خداوند در وصف این گونه از افراد می‌فرماید:
« وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَعْبُدُ اللَّهَ عَلى حَرْفٍ فَإِنْ أَصابَهُ خَیْرٌ اطْمَأَنَّ بِهِ وَ إِنْ أَصابَتْهُ فِتْنَةٌ انْقَلَبَ عَلى وَجْهِهِ خَسِرَ الدُّنْیا وَ الْآخِرَةَ ذلِکَ هُوَ الْخُسْرانُ الْمُبین" [سوره حج آیه 11] بعضى از مردم خدا را تنها با زبان مىپرستند و ایمان قلبی‌شان بسیار ضعیف است همین که دنیا به آنها رو کند و نفع و خیرى به آنان برسد، حالت اطمینان پیدا مىکنند اما اگر مصیبتى براى امتحان به آنها برسد، دگرگون مى‌شوند و به کفر رو مىآورند! به این ترتیب هم دنیا را از دست دادهاند، و هم آخرت را و این همان خسران و زیان آشکار است»
3: ایمان به خاطر ایجاد توطئه و نفاق: این ایمان برای کسانی است که با دشمنان اسلام و مسلمین دوست هستند و با آنها هم فکر و هم عقیده‌اند و سعی می‌کنند خودشان را مومن جا بزنند و در کنار این ایمان با مقدسات مسلمانان بازی کنند و کاری کنند که قداست و ارزش دین را از بین ببرند، خداوند در وصف این گونه از افراد می‌فرماید:
«وَ قالَتْ طائِفَةٌ مِنْ أَهْلِ الْکِتابِ آمِنُوا بِالَّذی أُنْزِلَ عَلَى الَّذینَ آمَنُوا وَجْهَ النَّهارِ وَ اکْفُرُوا آخِرَهُ لَعَلَّهُمْ یَرْجِعُون" [سوره آل عمران آیه 72] و جمعى از اهل کتاب از یهود گفتند: بروید در ظاهر به آن‌چه بر مؤمنان نازل شده، در آغاز روز ایمان بیاورید و در پایان روز، کافر شوید و باز گردید! شاید آنها از آیین خود بازگردند! زیرا شما را، اهل کتاب و آگاه از بشارات آسمانى پیشین مىدانند و این توطئه کافى است که آنها را متزلزل سازد»
امید است که همه ما در سایه آموزهای اسلامی به درجه ایمان واقعی که در شماره یک بیان شد برسیم و آن قدر خدا را باور داشته باشیم که اگر تمام دنیا هم کافر شدند به ایمان ما تزلزل و سستی راه پیدا نکند.
